Europom 2010

Wisley Gardens 21 - 24 oktober 2010

Een slapeloze nacht, quasi lege autostrades en een perfecte overtocht brachten ons tot voor de poorten van Wisley Gardens. Wisley Gardens is het vlaggenschip van de Royal Horticultural Society (RHS). Op de kaart is het makkelijk vinden ten zuidoosten van Londen vlak bij de stad Woking. Tegen zessen werden we opgewacht door Jim Arbury. Jim is het hoofd van de fruitafdeling aldaar. Via een spierwit grasveld konden we ons ijspaleis betreden. Die nacht stroomden de noordelijke polaire winden voor het eerst in deze herfst over een flink deel van het Verenigd Koninkrijk. Al klappertandend en molenwiekend werd
de Belgische stand van de NBS ter tafel gebracht. Er was niet op een variëteit meer of minder gekeken. Onze wagen puilde bijna letterlijk uit van appels en peren allerlei. Dat gaf wat gemoedsrust bij de opbouw. Reserve hadden we dus te over. Altijd
nuttig als er overrijp fruit dreigt.

De NBS liet er een staalkaart zien van wat er zoal aan appel in een (hoogstam)boomgaard te vinden is, aangevuld met lokale appelvariëteiten zoals Duffelke, Winterster of Kortessemse Grijskes. Traditioneel hadden we ook het grootst aantal peervariëteiten te tonen. Naast een selectie stroop- (Spikkelpeer) en keukenperen (St. Rémy, Paterspeer) hadden we typische Belgische soorten zoals Beurré d’ Hardenpont, Beurré de Naghin, Beurré de Nivelles en veel meer.6

Dat Europom onder de vlag van ‘A Taste of Autumn’ voer, had zo zijn gevolgen. Het grote pluspunt was dat je een enorm publiek bereikt, 14 000 bezoekers 1 in vier dagen. De meeste bezoekers bleken echt wel verrast met de grote verscheidenheid aan vruchten.

Merkwaardig om te zien, was hoe telkens weer de Baron de Piteurs (jawel onze Snelappel of Oude Wijven) de mensen aanzoog, als waren het magneten. 4 Het moet gezegd: het waren magnifieke Baronnen dit jaar met gewichtjes tussen de 640 en 770 gram. Bovendien nog mooi donkerrood, bordeaukleurig. Een goede tweede attractiepool was onze Marbrée de Watervliet, die met zijn helrode tint en fraai lijnenspel menigeen liet halthouden. Frankrijk werd vertegenwoordigd door de sectie Bourgogne van de Croqueurs de Pommes8 en de mensen van de Potager du Roi van Versailles. Bij de Croqueurs
kreeg de Patte de Loupe de meeste publieke belangstelling.

De uitstalling bij de Croqueurs is traditioneel niet overweldigend, wel een mooie selectie van wat één regio te bieden heeft. De Fransen hebben altijd wel een interessant boekwerk bij. Dat was dit jaar niet anders. Er waren een drietal nieuwe ‘cahiers’; drie nieuwe brochures die drie regio’s fruitkundig doorlichten. Nog gelukkiger waren we met het nieuwe
boek rond Baltet.

Op Europom in Troyes pakten de Fransen al uit met een mooie kleine tentoonstelling rond deze eminente Franse fruitkweker en -teler. En nu dit mooie boek. Een bespreking hebt u te goed. De Potager pakte uit met vele prachtige appelen en peren
uit haar tuin. Van iedere variëteit twee fraaie exemplaren. Opvallend waren de ‘Géante de l’ Exposition’ en ‘Calabasse Van Marum’, twee mooie tentoonstellingsvariëteiten. Pomologen Verein (Duitsland)7 en GPO (Beieren) presenteerden elk vlot een honderdtal rassen. Oostenrijk pakte uit met een mengeling van vertrouwd en niet altijd streekeigen (Boscoop, Josephine de Malines, ...) en typische lokale soorten zoals Ilzer Rosen, Grosser Brunnerling, Kronprinz Rudolf of Steirischer Maschanzker.

De Zwitserse stand stak wat schril af tegen de rest. Als je per vliegtuig reist en geen fruit voorop stuurt eindig je met een zuinige stand. Ze pakten wel uit met hun paradepaardjes: de Pomme d’Api, de mooie Schweizer Hosen-peer en de historische
curiositeit Sept-en-Geuelle. Ook in hun bagage zaten de plattegrond en een hartelijke uitnodiging voor Europom 2011. De gastheren hadden voor verschillende invalshoeken gekozen.

De fruitafdeling van Wisley Gardens pakte uit met een perfecte fruituitstalling in de beste Engelse traditie. Prachtige vruchten - al leken sommige variëteiten zoals Golden Noble bijna onnatuurlijk groot - gepresenteerd als perfecte torentjes; een mooie mix van dessert en keukenfruit. Dat het Verenigd Koninkrijk een appel-land is, bleek nu ook weer. De RHS Fruit Group liet op zijn stand meerdere fruitfacetten aan bod komen. Er was de originele presentatie van Cox Orange Pippin onder de vorm van zijn kruisingen en afgeleiden; en dat waren er best veel. Als enige lieten zij wat toepassingen van fruitgebruik zien. Zoals een hele rits jams - van telkens één enkele variëteit, zoals b.v. de Valor pruim - en chutney’s. Ook was er een hoekje voor cider, fruitwijn en zelfs een ‘Lowdham’s Champagne’ 3

De vragenhoek waar je terecht kon met al je fruitproblemen was niet echt druk bezocht. Dat was wel anders bij de determinatiestand waar de gastheer Jim Arbury en fruitcoryfee Harry Baker 2 meer dan de handen vol hadden. Zeventig vragen
om determinatie per dag. En dan hadden we de zondag met zijn publiekstoevloed nog niet gehad! Voor Joan Morgan, auteur van The New book of Apples, Ludo en Jean-Pierre was het puur genieten . 5

Er was een dag vol met lezingen. Het programma was dus heel gevarieerd. Dat ging van ‘facts and figures’, soorten en hoeveelheden fruit in Wisley en beschouwingen van RHS historicus Brent Elliott bij boekwerken rond fruit in de RHS Lindley bibliotheek, in het bijzonder deze van Dr. Hogg. Boeiend en fascinerend was het verhaal van twee jonge dames die hun London Orchard Project kwamen voorstellen. Het terug in orde zetten van gemeenschapsboomgaarden, het terug aanplanten van fruitbomen langs Londense straten, in parken en op sociale woonwijken is verre van evident. Bewonderenswaardig!

A Taste of Autumn & Europom 2010 was de moeite
Er restte ons nauwelijks tijd om de tuin in herfsttooi door te wandelen, de collectieboomgaard met meer dan zevenhonderd appelvariëteiten grondig aan te doen, de prachtige serre en de kleine tentoonstelling met oogstrelende werken van Rosie
Sanders te bezoeken. De hernieuwde en ruim aangevulde heruitgave van ‘The English Apple’, nu onder de titel ‘The Apple Book’ is zeer de moeite voor iemand met interesse in Britse appelvariëteiten.

We hebben genoten, en niet alleen van de aanblik, van de vele Engelse specialiteiten die in een dertigtal standjes werden aangeboden. Ook zullen we de uitgebreide proefstand niet licht vergeten. Het is mooi geweest.

We kijken al uit naar Europom 2011 in Zwitserland, de volgende editie die weer anders zal zijn en die weer andere accenten zal leggen.

EUROPOM-consortium in jaarlijks overleg, ditmaal tijdens EUROPOM 2010 in Wisley-garden (UK).
V.l.n.r. zittend: Hans Thomas Bosch, Pomologenverein (D); Michael Ruhnau, voorzitter Pomologenverein (D); Jeanpierre Billen, NBS (B); Ludo Royen, voorzitter NBS (B); Julie Rodriguez, Le Potager du Roi Versailles (F)
V.l.n.r. staand: Günter Grimm, GPO Bayern (D); Ulrich Kubina, Pomologenverein Hamburg (D); Jim Arbury, fruitofficer RHS (UK); Klaus Gersbach, voorzitter Fructus (CH); Raymond Aendekerk, Hëllef fir d’Natur (L); Jens Meyer, Pomologenverein (D); Jacques Marchand, Les Crocqueurs de Pommes (F); Marianne Fritzsche, Fructus (CH); Göpf Mülli, Fructus (CH); Richard Dahlem, Hëllef fir d’Natur (L); Jérôme Meynard, Le Potager du Roi Versaille (F). Niet in beeld: Catharina Dianat, Streuobst Initiative (Ö); Antoine Jacobsohn, Responsable du Potager du Roi (F) die deze foto nam.